Hastaneler İçin Uyum Rehberi

12 Kasım 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Obezite Üniteleri ve Obezite Cerrahisi Uygulama Üniteleri Hakkında Yönetmelik, obezite tedavisi ve obezite cerrahisi hizmetlerini yeniden çerçeveleyen temel metindir.

Bu yazıda obezite üniteleri yönetmeliği kapsamında; hangi yapıların “ünite” sayıldığını, zorunlu fiziki şartları, personel standartlarını, denetim ve klinik kalite kriterlerini ve hastanelerin uyum için neler yapması gerektiğini sade bir dille özetliyoruz.

1. Obezite Üniteleri Yönetmeliği ile Ne Değişti?

Bu yeni düzenleme ile birlikte:

• 06.05.2023 tarihli “Obezite Merkezleri ve Obezite Cerrahi Uygulamaları Hakkında Yönetmelik” yürürlükten kaldırıldı.
• Merkez kavramı yerine artık “ünite” kullanılıyor.
• Tüm obezite merkezleri, otomatik olarak:
  • Obezite merkezleri → Obezite Ünitesi
  • Obezite cerrahisi uygulama merkezleri → Obezite Cerrahisi Uygulama Ünitesi

  statüsüne geçti.

Kısaca; obezite alanındaki hizmetler, yeni obezite üniteleri yönetmeliği ile daha net tanımlanmış, denetimi daha sıkı ve klinik kaliteye doğrudan bağlı bir yapıya kavuştu.

2. Obezite Ünitesi ve Obezite Cerrahisi Uygulama Ünitesi Nedir?

2.1. Obezite Ünitesi

Obezite ünitesi, bir sağlık kuruluşu içinde açılan ve:

• Obezitenin cerrahi dışı tedavisine odaklanan,
• Yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıklarını değiştirmeye yönelik programlar yürüten,
• Hasta eğitimi ve davranış değişikliğini merkeze alan,
• Multidisipliner yaklaşımla çalışan

birimdir. Obezite üniteleri yönetmeliği, bu birimi sadece “kilo verme polikliniği” olmaktan çıkarıp yapılandırılmış bir tedavi programı birimi haline getiriyor.

2.2. Obezite Cerrahisi Uygulama Ünitesi

Obezite cerrahisi uygulama ünitesi ise:

• Cerrahi tedavi gerektiren ileri evre obezite vakalarının değerlendirilmesi,
• Obezite cerrahisi ameliyatlarının uygulanması,
• Ameliyat sonrası izlem ve komplikasyon yönetimi

için kurulan, yine multidisipliner yapıya sahip bir hastane birimidir. Obezite üniteleri yönetmeliği, bu ünite için ayrıca yoğun bakım seviyesi, ameliyathane donanımı ve obez hastaya uygun altyapı şartları getirmiştir.

3. Obezite Ünitesinin Fiziki Şartları ve Kuruluşu

3.1. Zorunlu Alanlar

Bir obezite ünitesinde asgari olarak şu alanlar bulunmalıdır:

• Sorumlu Tabip Odası: Ünitenin idaresinden sorumlu uzman hekimin çalışma alanı.
• Koordinatör Odası: Hastanın ilk kabulü, değerlendirilmesi ve yönlendirilmesi için düzenlenen alan.
• Görüşme ve Muayene Odası: Klinik görüşme ve fizik muayenenin yapılabildiği, tıbbi donanımlı oda.
• Eğitim ve Aktivite Odası: Eğitim, tedavi, egzersiz ve psikososyal hizmetler için:
  • En az 32 m² tek alan veya
  • En az 16 m² olmak üzere iki ayrı oda

Ünitedeki odalar, asgari şartları sağlamak kaydıyla birden fazla amaç için kullanılabilir ve hasta yoğunluğuna göre oda sayısı artırılabilir.

3.2. Kuruluş Süreci

Obezite üniteleri yönetmeliği uyarınca:

• Sağlık kuruluşu yöneticisi, ilgili EK formu, fiziki alan krokisi ve personel listesi ile il sağlık müdürlüğüne başvurur.
• Dosya eksiksiz ise, biri tabip olmak üzere 3 kişilik denetim ekibi yerinde inceleme yapar.
• Uygun bulunan ünite, valilik onayıyla tescil edilir; sağlık kuruluşunun faaliyet izin belgesine işlenir ve Bakanlığa bildirilir.

4. Obezite Cerrahisi Uygulama Ünitelerinde Ek Şartlar

4.1. Fiziki ve Teknik Altyapı

Obezite cerrahisi uygulama ünitesi kurulması planlanan sağlık kuruluşunda, obezite ünitesindeki alanlara ek olarak şunlar zorunludur:

• 3. Seviye Erişkin Yoğun Bakım Servisi
• Endoskopi Ünitesi
• Obezite cerrahisine uygun donanıma sahip ameliyathane
• Obez hastalara uygun yatak, ameliyat masası ve taşıma sistemleri

4.2. Obezite Cerrahisi Kimler Tarafından Yapılabilir?

Obezite cerrahisi uygulamaları sadece:

• Bakanlık tarafından verilen Obezite Cerrahisi Uygulama Belgesine sahip genel cerrahi uzmanları,
• veya çocuk hastalar için çocuk cerrahisi uzmanları tarafından yapılabilir.

Bu belgeyi almak için:

• En az 15 obezite cerrahisi vakasına aktif katılımı gösteren başhekimlik onaylı yazı,
• Bakanlıkça belirlenen eğitimin tamamlandığını gösterir belge

ile Bakanlığa başvuru yapılır ve obezite cerrahisi onay komisyonu değerlendirmesi sonucunda belge verilir.

Cerrahi sırasında veya sonrasında gelişen komplikasyonların yönetiminde; ilgili cerrah ve sağlık kuruluşu müştereken sorumludur.

5. Obezite Ünitelerinde Zorunlu Personel Standardı

5.1. Zorunlu Uzmanlık Alanları

Obezite üniteleri yönetmeliğine göre, obezite hastalarının değerlendirme sürecinde ünitede şu uzmanlıkların yer alması zorunludur:

• İç hastalıkları veya endokrinoloji ve metabolizma hastalıkları
• Kardiyoloji
• Ruh sağlığı ve hastalıkları / Çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları
• Fiziksel tıp ve rehabilitasyon
• Genel cerrahi

5.2. Asgari Ekip

Her obezite ünitesinde bulunması gereken çekirdek ekip:

• Sorumlu tabip
• Koordinatör
• Diyetisyen
• Psikolog
• Fizyoterapist
• Hemşire

5.3. Cerrahi Üniteler İçin Ek Uzmanlar

Obezite cerrahisi uygulama ünitesinde ayrıca:

• Obezite cerrahisi uygulama belgeli genel cerrahi/çocuk cerrahisi uzmanı
• Anesteziyoloji ve reanimasyon uzmanı

18 yaş altı hastalarda ise; çocuk cerrahisi, çocuk ve ergen ruh sağlığı, çocuk sağlığı ve hastalıkları, çocuk endokrinolojisi ve çocuk metabolizma hastalıkları gibi ilgili branşların süreçte yer alması beklenir.

6. Klinik Protokol, Hasta Seçimi ve Elektronik Kayıt

6.1. Yapılandırılmış Obezite Programı

Obezite ünitelerinde tedavi, mutlaka yapılandırılmış bir program dahilinde yürütülmelidir. Bu program:

• Hastanın tıbbi durumunu,
• Psikolojik durumunu,
• Davranışsal özelliklerini

dikkate alan bir değerlendirme ve düzenli izlem sürecini içerir.

6.2. Cerrahi Öncesi Sağlık Kurulu Raporu

Cerrahi işlem öncesinde:

• Genel cerrahi,
• İç hastalıkları veya endokrinoloji,
• Ruh sağlığı ve hastalıkları

uzmanlarından oluşan sağlık kurulu tarafından, e-rapor sistemi üzerinden “obezite cerrahisi olabilir” raporu düzenlenir.
Eşlik eden hastalıklar veya 18 yaş altı hastalar için, ilgili dal uzmanları da kurula dahil edilir.

6.3. Klinik Protokole Uyma Zorunluluğu

Hasta seçimi ve uygulama şartları; Bakanlık tarafından yayımlanan ve resmî internet sitesinde yer alan klinik protokole uygun olarak yürütülmelidir. Bu, obezite üniteleri yönetmeliği ile getirilen önemli bir standarttır.

6.4. Elektronik Kayıt ve KVKK

Her obezite hastası için:

• Bireysel hasta dosyası oluşturulmalı,
• Başvuru formu, ilk ölçümler, bilgilendirilmiş rıza, konsültasyonlar, eğitim katılımı ve kilo koruma planı bu dosyada tutulmalıdır,
• Tüm bilgiler, Bakanlıkça belirlenen elektronik kayıt ortamında saklanmalı ve yedeklenmelidir.

Verilerin güvenliği ve gizliliği, KVKK ve kişisel sağlık verileri mevzuatına uygun şekilde sağlanmalı; bu veriler Bakanlık tarafından kalite göstergeleri kapsamında izlenebilir durumda olmalıdır.

7. Denetim, Klinik Başarı Düzeyi ve Yaptırımlar

7.1. Denetim

• Obezite üniteleri ve obezite cerrahisi uygulama üniteleri; ilgili denetim yönetmeliğine göre EK-5 ve EK-6’daki kriterlerle düzenli olarak denetlenir.
• Cerrahi ünite denetiminde, tercihen obezite cerrahisi uygulama belgeli cerrahın yer alması esastır.

7.2. Klinik Kalite Göstergeleri ve Başarı Seviyesi

Obezite üniteleri yönetmeliği, klinik kaliteyi merkeze alır. Bakanlık:

• Obezite üniteleri için klinik kalite göstergeleri belirler.
• Üniteleri; bu göstergeler üzerinden “yetersiz”, “kısmen yeterli (B)” veya “kısmen yeterli (C)” olarak sınıflandırır.

Sonuçlar:

• Yetersiz: Ünitenin faaliyeti durdurulur, tescili iptal edilir.
• Kısmen yeterli (B): Uyarı + eksiklikleri gidermek için süre. Bir yıl sonra seviye düşerse “yetersiz” sayılır.
• Kısmen yeterli (C): Bir yıllık izleme. İyileşme olmazsa “yetersiz” olarak değerlendirilir.

7.3. Kamu ve Özel Kurumlar İçin Farklı Yaptırımlar

• Özel sağlık kuruluşlarında; EK-5 ve EK-6’da belirtilen idari yaptırımlar uygulanır.
• Kamu ve üniversite hastanelerinde; ilk iki tespitte yazılı uyarı ve 30 günlük süre, üçüncü tespitte ise kasıt/ihmal/kusur varsa disiplin süreçleri devreye girer.

8. Yasak Fiiller: Kırmızı Çizgiler

Yönetmelik, açık şekilde yasakladığı fiilleri de sıralar:

• İzinsiz faaliyet: Müdürlükten faaliyet izni almadan obezite ünitesi veya obezite cerrahisi uygulama ünitesi açılamaz, çalıştırılamaz.
• Belgesiz cerrahi: Obezite cerrahisi uygulama belgesi olmayan tabipler obezite cerrahisi yapamaz.
• İzinsiz değişiklik: Ünitenin fiziki alanı, cihazları veya personel durumunda; izin almaksızın değişiklik yapılamaz.

9. Tanıtım ve Bilgilendirme: Diğer Yönetmelikle Bağlantı

Obezite üniteleri ve obezite cerrahisi uygulama ünitelerine ilişkin tanıtım ve bilgilendirme faaliyetleri; 12.11.2025 tarihli Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun olarak yürütülmelidir.

Bu nedenle:

• Before–after görselleri,
• Hasta teşekkür ve memnuniyet paylaşımları,
• İndirim, kampanya, promosyon dili

artık doğrudan Sağlıkta tanıtım yönetmeliği kapsamındaki kısıtlara tabidir.

10. Obezite Üniteleri Yönetmeliği Uyum Checklist’i (SSS Formatında)

Aşağıda, hastaneler için pratik bir uyum checklist’ini Sıkça Sorulan Sorular formatında bulabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular – Obezite Üniteleri Yönetmeliği

1) Obezite üniteleri yönetmeliği nedir?

Obezite üniteleri yönetmeliği; obezite tedavisi ve obezite cerrahisi hizmetlerinin planlanması, sınıflandırılması, fiziki şartları, personel standartları, denetimi ve klinik kalite kriterlerini belirleyen 12.11.2025 tarihli düzenlemedir.

2) Obezite ünitem var, ilk kontrol etmem gerekenler neler?

Öncelikle şu başlıkları kontrol etmelisiniz:

• Üniteniz, il sağlık müdürlüğü nezdinde tescilli obezite ünitesi olarak kayıtlı mı?
• Fiziki alanlar; sorumlu tabip odası, koordinatör odası, görüşme/muayene odası ve eğitim & aktivite alanı m² şartlarını karşılıyor mu?
• Asgari ekip (sorumlu tabip, koordinatör, diyetisyen, psikolog, fizyoterapist, hemşire) eksiksiz mi?

3) Obezite cerrahisi için hangi altyapılar zorunlu?

Obezite cerrahisi uygulama ünitesi için:

• 3. seviye erişkin yoğun bakım servisi,
• Endoskopi ünitesi,
• Obezite cerrahisine uygun donanımlı ameliyathane,
• Obez hastalara uygun yatak, ameliyat masası ve taşıma sistemleri

zorunludur.

4) Obezite cerrahisi kimler tarafından yapılabilir?

Obezite cerrahisi; sadece Bakanlık tarafından verilen Obezite Cerrahisi Uygulama Belgesine sahip genel cerrahi veya çocuk cerrahisi uzmanları tarafından yapılabilir. Belgesiz cerrahinin yapılması yasaktır.

5) Klinik kalite puanımız düşük çıkarsa ne olur?

Bakanlığın belirlediği klinik kalite göstergelerine göre “yetersiz” seviye tespit edilirse ünite faaliyetleri durdurulabilir ve tescil iptal edilebilir. “Kısmen yeterli (B veya C)” seviyelerinde de verilen süre içinde iyileşme sağlanmazsa ünitenin “yetersiz” kabul edilmesi söz konusudur.

6) Hastanem bu yönetime nasıl hızlı uyum sağlayabilir?

Kısa bir uyum planı için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:

• Fiziki alanları ve m² şartlarını gözden geçirin.
• Zorunlu branşlar ve çekirdek ekibi tamamlayın.
• Bakanlık klinik protokolüne uygun obezite programı oluşturun.
• Tüm hastalar için elektronik kayıt ve veri güvenliği süreçlerini düzenleyin.
• Klinik kalite göstergeleri için iç izleme sistemi kurun.
• Tanıtım ve bilgilendirme içeriklerini yeni sağlıkta tanıtım yönetmeliğine uyumlu hale getirin.